Zianghman ih a lo rel lotu hrangah lungkuai in um duh hlah (5)

Hi thil hi a hamkha zet vek nan, minung pakhat kan si hnuhnu kan tuah ngam tengteng tulmi a si.

Thinlung pitling zetin khawruahnak dingfel zet le thu bawhcatnak felfai zet kan tuah ngam lawngah kan hringnun a nuam thei ding.

Cuti si loin in duhdawt lotu, mak ih in siar lotu hrangah kan nunnak, tikcu le caan, kan thinlung kan pek asile a netnak ah a tuar laktu cu kanmah thotho kan si theu.

1. Na nunnak, na thinlung thianghlimte conkiang ih a lo sai ih hriamhma a lo puttertu hrangah nangmai nunnak hman ruat hmaisa loin a nunnak va kilhim tum aw hlah.

Ziangahtile na tuarnak a lo theihsak lo ding ih nangmai zarih a humhimnak khal ningnatnak a lo thlen sawn riangri ding.

2. Na mitthli al riangrotei a lo for theutertu hrangah a lungawinak va tuahsak ciamco hlah. Ziangahtile na zawhzaihnak kha lo hmuhsuamnak ah a hmang ding ih a hrang na mitthli luang khal diremnak hmanrua ah a lo hmansak ding.

3. Na parih siatnak tom-taw-hlot lo phurh theutu parah thatnak in va thungrulh duh hlah. Cuti that na suah ringring asile na phurhcawk lomi harsatnak bawmrangpi khat a lo phurhter ding ih na hringnun a soprop thluh ding.

A poi zetmi cu siatnak pittawp na thlen caan ah a lo kaitho lamlam lo ding.

4. Duhdawtnak hi ‘pek le lak’ (give and take) a si vekin na pek zat liangluang vei khatte hman na lung a lo nuamtertu a si lo ahcun duhdawtnak famkim lo, ti thei aw.

Nangmah lawngih na pek tam tuk ruangah anih cu puar le tlei in a um ih a lo mamawh nawn lo. Zianghman pe nawn citcet hlah.

5. Laicinawknak (relationship) timi cu nuntlangnak ti thawn a bangaw.

Harsat caan ah tuartlang, nom caan ah centlang ding a si laiah na harsat laiah nom a rak tum ringringtu cu ‘laicinawknak tluantling’ a si thei lo.

Mai tanghmasial duhnak men a si ih cuvek minung thawn laicinawk hnakin mahte um khal poiti hlah. Na nun a hahdam sawn ding.

Ziang a si khal le na hrangih that suah ti lai nei lotu cu beisei duh hlah, ziangtik hmanah a tha thei dah cuang lo ding.

Hi pawl hi tu hrih ahcun na pomrem thiam lo men ding.

Asinan ni khatkhat ah nangmah lo ngaihsak zettu na hringnun luhka ih a ra luh caan ah duhdawttu taktak thawn nan tonawk caan harsat zetih na rak suahsan zomi na ngai nawn lo ding.

Duhdawtnak ih manmual khunzia na siar thiam vivo lai ding.

Si ee, cumi caan ahcun na parih a lo tuah setu ruangah na ninghan hnakin a lo duhdawt taktaktu hnenih na nun pumhlum na pek thei lo kha na ninghanpi lai ding.

Caan tampi a um lai, na phu lo tukmi suahsan awla na phutmi le a lo phu vetu hngak tento aw.