Mi tampi cu ṭongkam mawi le ṭha thei cingin kan hmang duh lo simaw, a nakcang kan thiam lo simaw, kan zakzum tuk ruangah simaw, kan hmang ngam lo ṭheu.
Ṭhenkhat cun duhawk zo hnuhnu ṭongkam a thupi nawn lo tla kan ti. A si lo! Zovek minung khal hin kan thih ni tiang awka thlum kan ngaina.
A si, ṭongkam mawi le thlum hmang aw, na thiam lo le zir aw, supaw hlah! Ziangtikah na hmang nawn ding? A hleice in na koppi in a lo duh deuhdeuhnak ding, na tel loih a tlei thei lonak ding hrangah ui rengreng hlah!
1. Ka nun (life) ih na ra luh hi ka vanṭha tuk lawmmam: Na ngaizawng hnenah hi ṭongkam hi hmang sin hman! A lo duh ruangah ‘mi vannei’ na sizia sim hnik.
Cun, ‘a lo paitu na nu parah ka lungawi… in tongawtertu Cung Khuanu par khalah lungawi thu ka sim’ ti vivo hman! A thinheng lo ding tlunah a lo duh deuhdeuh ding!
2. Ka lo ngai tuk: Rei deuh simaw, rei lote a si khal le nan hmuhawk/nan biakawk tinten ‘ka lo ngai tuk’ ti ṭheu aw. Ziangvekih kahpathir bang thinlung hak neitu a si hmanah a zupral zuaizo ding ih lo hmuh le ton cak in tikcu caanher a siar ding.
3. I ngaithiam aw: Thil pakhatkhatte na tuah sual, tongaw dingin nan tiamaw ih na feh thei lo, lole na tlai pang. Culole online ih chat aw dingin nan tiamaw ih na man lehsal lo, tivekah ngaithiam dil aw.
Phuahlam dangdang dap in na thiamthu rel hlah. Ngaidam dil nun neitu cun a dilmi lungthin ziangtlukin a tham ti teh na thei maw? A lo ngaithiam lawng si loin a lo zangfah sawn ding, ti kha thei aw.
4. Lungawithu sim ṭheu aw: Nangmah a lo ngaihsakzia a langternak phunphun ah lungawithu sim na hngilh pang kei! Thil ziangmaw tete a lo leih tivekah lawm thiam awla ‘ka thinlung na va thei ve… ka duhzawng ciahciah,’ tiin fak aw. Ziangtluk a aipuang ding!
5. Na mawi tuk: Hmel an hmuhawk ipiangin ‘na mawi tuk, na angki thawn nan kaihaw tuk’ tivekin porh ṭheu aw. Hihi nunau tla cun an duh zetih mipa khalin an hua lo nasa.
A cangthei asile uah deuh awla, “Mani hnakin tuni na mawi cuang, thaisun ahcun na mawi sinsin ding ih ka lo co nawn lo ka phang…” tivekin vel khiah bet aw, a kek zuamzo ding si mai!
6. Ka lo mangsuak: Himi hi ‘ngai’ thawn a bangaw zikzik. A tel loin hmun pakhatkhat na feh lole thil pakhat na tuah caan ah, a hnenih report na pek lehsal tikah, “Na tel loih a nuam lo, cumi khami kan tuah ih ka lo mangsuak” tiin na hlam thu sim uar aw.
Ziangtluk a lungawi ding, a tel loin khawvel ah na tlei thei lozia a thei ding ih a lungthin ah nangmah lawng a cambang ve ding.
7. Hmin dang sak aw: Hihi a thupi tuk. Na koppi kha zohman ih kawh dah kel lo, nangmah lawngih kawh ṭheunak hmin thar pakhat phuah aw.
Nunau hrangah na tlangval kha ‘Liante’ si bang sehla ziangtin hmin thar na pe ding, ‘U Lian’…‘My Lian’ lole hnohcuk nawn in ‘Uu’ tivekin ko aw.
Mipa na si le na fala hmin kha duat nawn in, hmin thar phuahsak in ko aw. ‘Duat, Boih, Tee’ tivekin pan teh! Himi cu zohman ih an lo hman ṭawm lo dingmi ‘hmin thup’ si seh.
8. A thu ngaisak aw: Nan tonawk caan le hlaral khalih nan biakawk caan ah a thu ṭhaten ngaisak aw. Umhmun nan si ahcun a mit rori zoh in a ṭongmi na ngaihsakzia mithmai panten dongsong aw.
Thupi deuh lawng si lo, thu lolam a si khalah na ngaihsak dan bangaw seh. A thu na ngaisak asile nangmai hnen lawngah thu tinkim a lo ruah paih ding ih a lo duhnak khal a karh deuhdeuh ding.
9. A hrangih na umzia langter aw: Minung cu mah lawngin famkim a theih lo, kan mamawhawton ṭheh. Cuvekin poihai a neih caan le buainak thinharnak a ton caan ah a kiangnai bikah na umzia sim aw.
A hrangah na nunnak, tikcu caan na pek theizia langter awla ṭongkam khalin a hnenih um na nomzia le ziangtik lai khalah kutkaiaw ih hringnun lamtluan zawh na duhzia sim aw. Cu tikah nangmah lo zohman hlammi a nei dah lo ding.
10. A sungkhat pawl be ṭha aw: Nunau, mipa na si khal le na koppi ih sungkhat pawl na biak ṭhat nanana cun an lungawi ding ih nan sinpi lo deuh nikhua hmanah a sungkhat pawl in an lo ṭan ding.
Amah na biak lo caan le amah thawn nan hmuhawk remcang lo hmanah a sungkhat zo tal nel takin be aw. A thuhla tla relpi awla na duhzia khal hreh cingin rel ngam mai. A hlawknak teltu ding cu nangmah thotho na si kha!
Leave a Reply