Nupa nun nuam le innsang hnget din dingah thinlung langtlang zetih um a ṭha. Asinan ṭhenkhat cu rel thluh tengteng ṭul lemlo thil an um lala.
Nupa karlak ih rellang tengteng ṭul lemlomi pawl:
1. Hlan nun: Hlan nun ti tikah ngaizawng kan rak neih hmaisa pawl thu a si. A tlangpithu ih rel cu a poi lo nan, cipciar tuk ih rel hin rah ṭha lo a suah sawn. Tahṭhimnak ah ngaizawng hlun thawn rak khawsaktlang dan zaten rellang a ṭul lo.
2. Kapkhat lam soisel: Kan kopmi nupi/pasal ih sungkhat khi kan ngaina ṭheh thei lo. Asinan kan ngainat lozia, kan huatzia rellang a ṭul lo.
Kan theih dingmi ah kan nupi/pasal ih sungkhat khalin in ngaina tuk ce lo, ti hi kan theih a ṭha. Curuangah luhlul suah ih nupa buai phahnak ah hman lo hramhram ding.
3. Koppi soisel: Kan nupi/pasal ih ruangrai, pianzia pawl soisel lo ding. ‘Na thau perper tuk,’ Na ṭawl ferfi tuk,’ Na cal kolh liarliar thawn,’ tivekin tawhawk caan khalah a taksa sambaunak pawl soisel lo ding. Hihin thinlung hriamhma a baih ih lehhnuah nupa nun a hngong siat thei.
4. Midang uarmi rel: Na koppi theih rori ah midang hmelṭha na timi khi rel uar tuk hlah. Hi khal hi titi nomnak men ih rel le thungaithlak ih rel a um. Na koppi hnenah midang hmelṭha na rel uar tuk asile thikthusiatnak a suak ih nupa nun a nuam thei lo.
5. Ṭhenawk thu rel hlah: Ṭhenawk duh taktak si lo, ṭhenawk ngaingai ngam taktak si loin ‘ṭhenawk thu’ saal hlah. Vei khat na saalsuak a si ahcun na koppi ih thinlung ah a cam ding ih a kiangah na nun a hlim loah ruat in a lo suahsan lualli ding. Cutik caan ah ‘vava’ na tum ding.
6. ‘Ka’ timi hmang hlah: Sum le pai thu, thilri thu ah ‘ka ta’ timi hmang hlah. Nupa nan si zo ruangah ziangkim nan ṭawmaw zo ih ‘kan’ timi hmang aw.
Na koppi in sumpai a lakluh thei lo le neih a neih lo hmanah ‘kan’ timi hmang thotho aw. “Ka ta, ka inn le lo, ka thilri,” ti citcet hlah. Fate thu khalah nunsim an ṭul caan ah, “Na fa” tivek hmang hlah.
7. Phunciar hlah: Na koppi in nan pahnih hrang ṭha ih a theihmi a tuah caan ah soisel in phunciar hlah. A rawl suanmi khal ‘a thaw lo tuk’ tivekin soisel hlah. Hnipuan a lo leihmi khal ‘a mawi lo tuk’ ti loin rak ‘Amen’ hluahhlo aw. Nupi nun lungawinak a si.
8. Nangmai duhnak lawng theih tum hlah: Duhzawng le duhlozawng theihsakawk a ṭha. Nangmai’ duhnak lawnglawng thei in na koppi ih duhnak elkalh lole a duhlozawng tuah hrim tivek hmang hlah.
9. Zan boruak: Nupa nun nuam ding cun zan boruak hman duhdan reltlang a ṭha. Mai’ hiar caan le phur caan ah nor lawk mai khal a ṭha lo. Khatlam khatlam harsatnak theihthiamsakawk tluktu a um lo.
10. Tahṭhim hlah: Na koppi kha midang thawn tahṭhim citcet hlah. “Mi ih nupi/pasal cu an tawk em. Boruak an hai thei em. Nang hmuah na santlai lo tuk aw,” tivekin midang va tahṭhim hlah. Zohman famkim kan um lo vekin midang nun khal an rak famkim ce lo, timi thei aw.
Leave a Reply